Środy z historią Szczecina – „Tradycje regionalne w życiu mieszkańców Szczecina”

Kolejne spotkanie w ramach cyklu „Środy z historią Szczecina” zostanie poświęcone tradycjom regionalnym mieszkańców szczecińskich Zdrojów, którzy zasiedlili ten rejon po II wojnie światowej. Wykład wygłosi Maria Witek z Biura Dokumentacji Zabytków w Szczecinie. Początek w Ratuszu Staromiejskim w najbliższą środę (17 kwietnia) o godzinie 17.00.

Prawobrzeżne Zdroje, do wiosny 1948 r. samodzielna gmina wiejska, zasiedlone zostały głównie w okresie 1946–1947 przez grupę tzw. repatriantów pochodzących z powiatu oszmiańskiego na Wileńszczyźnie. Była to grupa pochodzenia wiejskiego, która po osiedleniu się w Zdrojach, z uwagi na ich podmiejski charakter, stała się kategorią „dwuzawodowców”.

W ramach każdej kultury wytwarzane są rozliczne wzory rytualizacji życia publicznego i prywatnego w postaci określonych zwyczajów, obrzędów i świąt. Osadnicy z Wileńszczyzny przynieśli ze sobą właściwy kulturze chłopskiej system obrzędowości dorocznej, ukształtowany przede wszystkim przez relację człowiek–przyroda. Składały się na niego następujące systemy: cykl gospodarczy, cykl obrzędów i roczny cykl chrześcijański. Obrzędy te były silnym czynnikiem konsolidującym społeczności lokalne, dając im jednocześnie poczucie własnej odrębności w stosunku do innych grup.

Początkowo w nowym miejscu zamieszkania tradycyjna obrzędowość była kontynuowana. Z czasem pod wpływem takich czynników jak: migracja, zderzenie różnych systemów kulturowych, rozwój przemysłu, praca w mieście, ograniczony kontakt z miejscem urodzenia; poważnie zakłócony został obowiązujący w społeczności lokalnej dotychczasowy system wartości. Tradycyjne obrzędy i zwyczaje utraciły oparcie w nowej rzeczywistości, przestawały być potrzebne. W ich miejsce pojawiły się nowe formy kulturowe, związane bardziej z czasem historycznym, z nowym stylem życia preferowanym po osiedleniu się osadników w Zdrojach. Przemianie uległa stopniowo świadomość ludności wiejskiej i w tym należy upatrywać główną przyczynę odchodzenia od dawnych, odziedziczonych po przodkach tradycji. Przestawała ona być podstawowym czynnikiem formującym osobowość przedstawicieli kolejnych pokoleń, co spowodowało zubożeniu przekazywanego dziedzictwa.

Podstawowe informacje o wydarzeniu:

• termin: 17 kwietnia (środa), godzina 17.00
• miejsce: Muzeum Historii Szczecina, Oddział Muzeum Narodowego w Szczecinie, przy ul. Ks. Mściwoja II 8 (Ratusz Staromiejski na Podzamczu)
• prelegent: Maria Witek (Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie)
• pełny tytuł wykładu: „Tradycje regionalne w życiu mieszkańców Szczecina na przykładzie dzielnicy Zdroje”

„Środy z historią Szczecina” – cykl odczytów poświęconych różnorodnym zagadnieniom historii Szczecina organizowany od września 2009 roku przez Muzeum Historii Szczecina, Oddział Muzeum Narodowego w Szczecinie.

Celem cyklu jest – zgodnie z najnowszymi trendami rozwoju nauk historycznych – ukazanie wieloaspektowego charakteru historii Szczecina, a więc dostarczenie jego uczestnikom w sposób przystępny udokumentowanej naukowo wiedzy na wybrane tematy nie tylko z zakresu historii politycznej, lecz także m.in. z historii kultury, demografii historycznej, urbanistyki. Stąd też przedmiotem odczytów są różnorodne zagadnienia historii miasta zarówno z okresu do, jak i od 1945 r. W miarę możliwości punktem wyjścia poszczególnych spotkań mają być eksponaty zgromadzone w zbiorach Muzeum Historii Szczecina, Oddziale Muzeum Narodowego w Szczecinie, zarówno eksponowane na wystawach stałych, jak i przechowywane w jego magazynach.

Cykl jest kierowany do szerokiego kręgu odbiorców, jakim bez wątpienia jest grupa osób zainteresowanych dziejami miasta, a zwłaszcza uczniów, studentów, nauczycieli, a także wszystkich pozostałych szczecinian, chcących pogłębić swoją wiedzę na temat przeszłości miasta, które mogą mieć jednak problemy z dotarciem do najnowszej fachowej literatury historycznej. Mile widzianymi uczestnikami spotkań będą również – ze względu na potencjalną aktywność podczas dyskusji przewidzianej po każdej prelekcji – zawodowi historycy bądź studenci tego kierunku z uczelni szczecińskich.