Szczeciński malarz, później fotograf. Specjalizował się w malowaniu portretów kredką. Udzielał także lekcji rysunku i malarstwa. Urodził się około 1800 roku, dokładna data urodzenia nie jest znana. W Szczecinie swoje obrazy prezentował w latach 1835-1853.
Do roku 1835 studiował w Akademii Sztuki w Berlinie u Johanna C. H. Kretschmera. Tworzył pod wpływem Franza Krügera. Swoje prace wystawiał na akademii w latach 1822 – 1840. Do Szczecina przyjechał w 1834 roku. W wydanym w 1839 roku Leksykonie Artystów („Neues allgemeines Künstler – Lexicon”, który opracował Georg Kaspar Nagler a wydał w Monachium E. A. Fleischmann), w części 7, na stronie 144 mamy notkę:
Kottwitz, E., Maler in Stettin, ein jetzt lebender Künstler. Man hat Bildnisse von seiner Hand (Kottwitz E. – Artysta malarz, aktualnie żyjący w Szczecinie. Znany głównie jako portrecista).
W Szczecinie swoje obrazy prezentował w latach 1835-1853. Działał również w Greifswaldzie (1843-44) a także w Wołogoszczy (1844). Wśród wielu prac, bardziej znane to portrety generała von Rüchel-Kleista, generała Sohra, brygadiera von Neindorfa czy malarza T. Hildebrandta. Kopiował także obrazy innych artystów (między innymi Schrotera i T. Hasemanna). Gdy fotografia zaczęła wypierać malarstwo (zwłaszcza w dziedzinie portretu), zainteresował się tą nową dziedziną sztuki. W roku 1854 otworzył własne studio fotograficzne, jedno z pierwszych w Szczecinie.
Strona 55, ze „Stettiner Adressbuch” z roku 1834. Strzałką zaznaczone: Eduard Kottwitz – Portrait Maler und Lehrer im Zeichnen und Malen. – Luisenstraße 740. (Malarz portrecista, nauka rysunku i malowania – dzisiejsza ulica Staromłyńska).
Eduard Kottwitz – „Reiter auf Schimmel mit Pferdefuhrwerk” – 1835.
18 x 20 cm (olej na płótnie). Obraz ten został sprzedany 30 czerwca 2006 roku, na aukcji w „Hampel Fine Art Auctions” za sumę 600 Euro.
Eduard Kottwitz – „Junge Mädchen” – 1835.
Reprodukcja ta została opublikowana przez panią dr Ewę Gwiazdowską-Banaszek (Kustosza dyplomowanego Muzeum Narodowego w Szczecinie) w artykule – „Szczecińscy malarze i rysownicy w latach 1800-1945”, który ukazał się w książce „Kultura i sztuka w Szczecinie w latach 1800-1945” (reprodukcja obrazu za zgodą autorki artykułu). Książka ta, to pokłosie Seminarium Oddziału Szczecińskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, które odbyło się w Szczecinie w 1998 roku. O obrazie tym, pani Ewa Gwiazdowska wspomina także w swoim artykule – „Die Darstellung von Kindern auf den Zeichnungen pommerscher Maler von 18 bis zum 20 Jahrhundert”. Artykuł ten, ukazał się w opracowaniu: „Kindheit und Jugend in der Neuzeit 1500 – 1900”, pod redakcją Wernera Buchholz, które zostało wydane w 2000 roku w Stuttgarcie.
Oprócz tych dwóch powyżej, udało mi się ustalić tytuły jeszcze dwóch innych obrazów, autorstwa Kottwitza:
– „Bildnis des Herrn Friedrich Müchrer” 24.4 x 19.5 cm (chalk htnd w/white), z roku 1832, sprzedany 28 listopada 1997 roku w „Galerie Bassenge”. Potem pojawił się jeszcze dwukrotnie do sprzedania: 12 10. 2000 i 24.10.2002.
– „Halbfi gurenbildnis von Eduard Paris” (1816-1903) 24.5 x 18.5 cm, (rysunek w technice mieszanej: rysunek z akwarelą) z 1842 roku. Był oferowany w firmie„Germalde & Grafik” w letnim katalogu z 2009 roku.
W księdze adresowej Szczecina z 1850 roku, Eduard Kottwitz w dalszym ciągu figuruje jako malarz portrecista i nauczyciel rysunku. Zmienił jednak miejsce na Breitestraße 401 (dzisiejsza ulica Kardynała Wyszyńskiego).
W dwutomowym opracowaniu „Die Druckgraphik des Stadtmuseums Stettin bis 1945” autorstwa Christy Pieske, w tomie I, w przypisach na stronie 36, Kottwitz jest wymieniony jako jeden z czterech malarzy, działających w Szczecinie w 1850 roku. Jako źródło tej informacji autorka podaje „Stettiner Wohnungsanzeiger”.
Pierwsza wzmianka o Kottwitzu jako fotografie, pojawiła się w „Stettiner Adressbuch” w roku 1854. Jest to drugi rocznik tego wydawnictwa, w którym wyodrębniono grupę zawodową „Photographen”. Pierwszy raz uczyniono to rok wcześniej w 1853 roku.
Eduard Kottwitz miał zakład przy Grosse Domstraße No. 24. W roku 1854 było w Szczecinie tylko sześciu fotografów. Poza Kottwitzem byli to: Höll, Leutner, Lublow, Stoltenburg i Carl Wigand (błędnie podano imię Wiganda).
Powyższe ogłoszenie ukazało się w „Stettiner Adressbuch” z roku 1857. Szczecin miał wtedy jedenastu fotografów. Czterech z nich umieściło swoje ogłoszenia w płatnej części Adressbucha. Oprócz Kottwitza z tej formy reklamy skorzystali jeszcze: W. Stoltenburg, W. Lublow i R. Hoell.
To jedyne zdjęcie autorstwa Eduarda Kottwitza, jakie posiadam. Dedykacja ma datę z grudnia 1860, więc zdjęcie jest prawdopodobnie z tego samego roku (lub ewentualnie wcześniejsze). Dedykacja na awersie zdjęcia: „Hermann Kolbe dem lieben Otto Zachariae, Blesewitz Dez. 1860.” (Harmann Kolbe drogiemu Otto Zachariae, Błażewice, grudzień 1860).
Fragment rewersu zdjcia z naklejką zakładu fotograficznego.
Hermann Heinrich Friedrich Kolbe urodził się 18 kwietnia 1836 roku w Blesewitz (Błażewice), koło Anklam. Był Przewodniczącym Rady Miasta Marienwerder (Kwidzyn). Ożenił się z Auguste Josephine Wilhelmine Wippern, 16 sierpnia 1870 roku w Stadthagen. Miał z nią sześcioro dzieci. Jeden z jego synów – Ernst Kolbe, był znanym malarzem pejzażystą, a najstarszy – Albert Kolbe burmistrzem Stargardu Szczecińskiego. Hermann Kolbe zmarł 19 września 1883 roku w Koslin (Koszalin).
Mapka przedstawia miejsce, w którym znajdował się zakład fotograficzny Eduarda Kottwitza: Grosse Dom Strasse 24 (dzisiejsza ulica Farna). Budynek uległ zniszczeniu w czasie wojny i nie został odbudowany.
Zakład Kottwitza na pewno prowadził działalność do 1865 roku. Mógł ewentualnie działać rok dłużej (brakuje mi danych z roku 1866). Na pewno nie funkcjonował już w roku 1867.
Carl Wilhelm Eduard Kottwitz zmarł w roku 1868.
Opracował: Ryszard Hałabura
Newton Longville, listopad 2010.
Serdeczne podziękowania dla pani dr Ewy Gwiazdowskiej-Banaszek za rady, korektę i zgodę na reprodukcję portretu kobiety.
