Budynek przy al. Wojska Polskiego 70 powstał w latach 1871-1872 i jest najstarszą budowlą drewnianą reprezentującą cechy, jakie dopuszczały przepisy budowlane określone przez władze twierdzy Szczecin.
Projekt fasady z 1872 r.
.
Wykonawcą była szczecińska spółka budowlana Westend – Stettin Bauverein auf Aktien, a dom powstał dla kupca i współwłaściciela tej spółki Augusta Horna.
Dom drewniany przy al. Wojska Polskiego 70
W tym czasie powstała również oficyna z przyległą do niej latryną. Następnym krokiem było podzielenie posesji, z której wytyczono działkę pod budowę kolejnej willi. Dom wraz z działką został sprzedany, a nabył ją W. von Wangenheim. Kolejny właściciel pojawił się w 1892 r., był nim kupiec Hermann Wilcke. Wtedy nastąpiła rozbudowa willi o trzeci trakt oraz wybudowanie garażu. W 1918 r. willa miała już nowego właściciela, a był nim F. Wächter. Po wojnie w 1945 r. budynek został przejęty przez Urząd Miejski, który wytyczył tutaj kilka mieszkań lokatorskich. Natomiast w 1971 r. przejęła to Spółdzielnia „Polus”. Dziś znajduje się tutaj Studio „Planet Spa” oraz Galeria, która promuje głównie szczecińskich twórców.
Wnętrze galerii
Pięcioboczna działka zlokalizowana u zbiegu ulic, czyli al. Wojska Polskiego i ul. Adama Mickiewicza miała wpływ na pięcioboczne ukształtowanie tego domu.
Rzut parteru
Rozbudowana bryła budynku o nieregularnym rzucie, posiada liczne ryzality, wykusze, a także przybudówki. Płaskie dachy dwuspadowe nakrywają poszczególne części budynku, o zróżnicowanej wysokości. Obiekt ten wzniesiony na niskim cokole, który jest jedynym elementem murowanym tej budowli. Całość to konstrukcja ryglowa wypełniona cegłami, a z zewnątrz szalowana deskami i ozdobiona listwami.
Elewacja zachodnia
Wejście główne obiektu, uwarunkowane przepisami komendanta twierdzy, zostało umiejscowione w ścianie szczytowej.
Wejście w ścianie szczytowej
Przepiękne ujęte architektonicznym obramieniem okna, na które składają się ozdobne konsole wspierające gzymsy między kondygnacyjne, pilastry i belkowanie.
Konsola
Obramienia okienne
Bogaty detal snycerski widoczny w balustradzie balkonu, gzymsach, ażurowych deskach szczytowych i profilowanych końcach więźby dachowej.
Fragment elewacji zachodniej
Fragment balustrady balkonu
Fragment balkonu
Detal snycerski
Modyliony pod gzymsem
Całość wieńczy detal sztukatorski w elewacji południowej z wizerunkami Ceres i Merkurego.
Wizerunek Ceres
Wizerunek Merkurego
To wszystko świadczy o bardzo bogatym, jak na obiekt tymczasowy, kunszcie rzemieślniczym.
Całość wnętrza jest w układzie trzytraktowym. Pierwotnie na parterze mieściły się od strony frontowej – dwa pokoje oraz salon. W trakcie środkowym była jadalnia oraz klatka schodowa prowadzącą na wyższą kondygnację, a w trakcie tylnym – trzy pokoje z wielobocznymi wykuszami.
Sufity ozdobione były dekoracją stiukową z gzymsami i fasetami. Na drugiej kondygnacji znajdowały się wbudowane szafy, a w sieni boazeria z motywami neogotyckimi. Te elementy oryginalnego wystroju odnotowane były jeszcze w 1988 r.
Dzisiejsza kolorystyka zakłóca walor historyczny budowli. W budynku została wymieniona cała oryginalna stolarka okienna i drzwiowa na nową z PCV.
O obiekcie opowiadała p. Beata Makowska.
Informacje zaczerpnięte z opracowań przygotowanych przez Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie oraz Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Szczecinie.
Dodatkowo wykorzystano:
E. Jarzemska, B. Makowska, Ostatnie drewniane domy Szczecina (Monument 9).
Bardzo dziękuję p. Beacie Makowskiej, za udostępnienie dodatkowych materiałów, które wykorzystałam w artykule.
Fot. Gonia
