Związki dynastyczne Księstwa Pomorskiego z Polską (XV – XVII w.)

Małżeństwa dynastyczne przez stulecia były elementem cementującym polityczne więzi. Szczególnego znaczenia nabierały w przypadku sąsiadów. Do XVII stulecia jednym z sąsiadów Polski było Księstwo Pomorskie.
W omawianym okresie liczba zawartych związków między interesującymi nas rodami nie była tak duża jak przykładowo w II połowie XII w. Niemniej były to wydarzenia istotne, szczególnie dla Księstwa, które przez wieki lawirowało między sąsiednimi organizmami politycznymi.

Pierwszym małżeństwem mógł być związek między jednym z książąt, Ottonem II lub Kazimierzem V, z jedną z krewnych Jagiełły, córką Siemowita IV mazowieckiego (Jadwigą lub Cymbarką). Plany te nie zostały zrealizowane. Świadczy o tym m.in. fakt, iż w latach wojny Polski z Zakonem książęta szczecińscy znaleźli się w obozie krzyżackim. Otto II poślubił ostatecznie Agnieszkę, córkę Jana II księcia meklemburskiego na Stargardzie i Sternbergu oraz Wilheidy, córki wielkiego księcia litewskiego Olgierda. Tak czy inaczej doszło więc do skoligacenia dworu szczecińskiego z Jagiełłą.
Kolejny książę, Bogusław IX, przez długi czas był kandydatem na małżonka Jadwigi, córki Jagiełły i Anny cylejskiej. Projekt małżeństwa miał zapewne służyć umocnieniu przymierza Jagiełły z kuzynem Bogusława Erykiem I, które zostało zawarte w czerwcu 1419 r. Miał on również przesądzić o sukcesji Bogusława w Skandynawii. Małżeństwo nie doszło do skutku na skutek intryg króla rzymskiego Zygmunta. W 1421 r. Jadwigę zaręczono Fryderykowi Hohenzollernowi, aby umocnić sojusz zawarty z Brandenburgią.
Do planów powrócono w 1423 r. Podczas zjazdu Zygmunt Luksemburski (działający zapewne w porozumieniu z Erykiem) namawiał Jagiełłę do zerwania sojuszu z Brandenburgią. Przez związek Bogusława z Jadwigą planowano wcielenie do Korony Księstwa Słupskiego oraz biskupstwa kamieńskiego do metropolii gnieźnieńskiej. Jagiełło zdał się na werdykt Witolda, ten jednak poparł kandydaturę brandenburską.
W czerwcu 1431 r. wielki książę litewski Świdrygiełło, brat Jagiełły, zawarł tajny układ antypolski z Krzyżakami. Ci zaplanowali zaraz małżeństwo księcia z pewną „panią z Pomorza”, zapewne z którąś z córek Bogusława VIII. Ostatecznie jednak w Słupsku przeważyły wpływy polskie. W czerwcu 1432 r. Bogusław IX poślubił w Poznaniu córkę Siemowita V mazowieckiego i Aleksandry Olgierdówny – Marię, siostrzenicę Jagiełły. Poprzez Bogusława Polacy starali się wciągnąć do koalicji antykrzyżackiej jego krewniaków ze Szczecina i Wołogoszczy.
Z projektem ożenku Barnima VII zw. Psiarzem z siostrą Marii mazowieckiej wystąpił Bogusław IX, który omawiał go na zjeździe z Kazimierzem V szczecińskim i Warcisławem IX wołogoskim. Plan wiązał się z polskimi zabiegami o pozyskanie książąt pomorskich do udziału w trwającej od 1431 r. wojnie z Zakonem. Kandydatką była prawdopodobnie Katarzyna lub Anna. Barnim VII do śmierci pozostał jednak kawalerem.
Córka Marii mazowieckiej – Zofia, była przez Eryka swatana królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi, została jednak żoną Eryka II wołogoskiego. Z polskim królem, zresztą bliskim krewnym, utrzymała jednak dobre kontakty i udawała się doń z misjami dyplomatycznymi od męża.
Bodaj najbardziej znane na Pomorzu jest małżeństwo Bogusława X z Anną, córką króla Kazimierza i Elżbiety austriackiej. Pomysł związku zrodził się z dwóch powodów. Pierwszym była pomoc Polski w trwającym sporze z Brandenburgią na tle dążenia elektorów do odnowienia zwierzchnictwa lennego w ramach Rzeszy. Drugim utrwalenie władztwa Gryfitów nad lennem polskim w ziemi lęborskiej i bytowskiej. Ślub odbył się w Szczecinie w 1491 r., a małżeństwo trwało do śmierci Anny w 1503 r.
Starsza córka i imienniczka Anny Jagiellonki ok. 1515 r. poślubiła Piasta śląskiego – Jerzego I legnicko-brzeskiego. Było to ostatnie małżeństwo piastowskie. Ostatnim jagiellońskim mogło być małżeństwo Barnima X (XII), syna Filipa I, z Anną, bliską krewną Zygmunta Augusta. Rozmowy na ten temat zakończyły się fiaskiem, gdyż strona pomorska chciała przy okazji utargować pewien pograniczny obszar Korony.
Na dworze pomorskim dochodziło również do związków z utytułowanymi polskimi rodami szlacheckimi. Córka Jerzego I, a wnuczka Anny Jagiellonki, Georgia, poślubiła w 1563 r. w Wołogoszczy Stanisława Latalskiego – starostę inowrocławskiego. Jej córka – Maria Anna, poślubiła w 1584 r. Andrzeja Czarnkowskiego, późniejszego (od 1604 r.) wojewodę kaliskiego.