kalmar pisze:Schulz powyżej napisał: "... oraz Wallstraße 11-16 (Städtische Versorgungsheim, dawny szpital miejski na Łasztowni)..."
Cieszę się, że Kalmar na podstawie pracy dr Seydy przybliżył nam bliżej historię Lazaretu Miejskiego na Łasztowni (tu przy okazji przypominam, że o służbie zdrowia i szpitalach Szczecina w XIV-XVII wieku dr Seyda pisał już w 1958 roku, w czasopiśmie „Szczecin”, zeszyt 1-2 /4-5/, s. 73-86.).
Cytowany tu fragment artykułu "
Ulice Łasztowni" pochodzi z Kroniki Miasta Szczecina z 1989 roku, a jego autorem jest Tadeusz Białecki. Dodam tylko, że podane tam informacje zawarte są w opracowaniu C. Fredricha,
Die Baugeschichte Stettins unter König Friedrich Wilhelm I umieszczonym w Baltische Studien NF Bd. XXXI. Stettin 1929, s. 97-98. Niestety autor opracowania umieszczonego w Kronice Szczecina niezbyt przyłożył się do pracy. Szpital faktycznie powstał w latach 1733-34. Wzmianka o tym, że, cyt.: „Powstał on jeszcze przed 1933 r. i składał się z dwóch małych i ciasnych pomieszczeń, z trudem mieszczących wewnątrz zaledwie cztery łóżka i to dla obojga płci, bez sali operacyjnej…”, odnosi się prawdopodobnie do istniejącego od 1726 roku lazaretu za kościołem św. św. Piotra i Pawła. Posiadał on co prawda 8 izb, ale w 1731 roku tylko dwie były przeznaczone dla chorych, pozostałe miasto wynajmowało do innych celów. Być może T. B. pisząc „przed 1933 r.”, miał na myśli „przed 1733”.
Budynek szpitala na Łasztowni był konstrukcji ryglowej (szkielet drewniany oparty był na 6 podwójnych filarach). Od strony wału ziemnego (który wówczas biegł wzdłuż Bulwaru Gdańskiego) miał długość 204 stóp (ok. 64 m), a od strony ulicy św. Floriana ok. 30 m. Szerokość budynku wynosiła ok. 12 m. Budynek posiadał jedną kondygnację, której wysokość wraz z dachem mansardowym sięgała ok. 10 m. Na obu narożnikach dobudowano drugą kondygnację o wysokości 3 m, zwaną pawilonem. Z załączonego rysunku wynika, że wejście do budynku było od strony wału, czyli od południa. Miasto dołożyło do tej budowy 2254 talarów. Fredrich niestety nie podaje, ile pomieszczeń było do dyspozycji chorych, ale potwierdza, że w latach 1734-36 odprawiano tam nabożeństwa katolickie (do czasu gdy w 1737 roku katolicy przenieśli się na zamek). Za to potwierdza informację o szkole przędzalniczej założonej w 1741 roku, umieszczonej prawdopodobnie u góry pod dachem mansardowym od strony ulicy św. Floriana. Szkoła przędzalnicza (
Spinnschule) dla ok. 100 osób w tym miejscu wymieniona jest jeszcze w 1811 roku – Nr. 153.
Spinn Schule (zob. plan
Grundriss der Stadt Stettin innerhalb den Festungswerken und deren neuen Bezirks – Eintheilung, or. 1811 r., I. C. D. Jost, Königl. Artillerie Leutnant /MN Sz – H Kart., sygn. 214/). Liczba 153. to numer budynku wchodzący w skład zabudowań szpitala, który w księgach adresowych od 1829 do 1856 roku wymieniany jest pod adresem Wallstraße 149-154. W książce adresowej z 1829 roku wymieniony jest
Inspektor im Armenhaus (czyli kierownik w Domu Ubogich) J.C. Reiche, który jeszcze w 1841 określany jest jako inspektor w Domu Ubogich i Zakładzie Wychowawczym /
Erziehungsanstalt und Armenhaus, Wallstraße 154/. Fredrich we wspomnianym opracowaniu kilka stron wcześniej, na s. 89, przybliża nam dzieje tej szkoły. Początkowo mieściła się od 1721 roku w budynku starego Packhausu na narożniku obecnej ulicy Mariackiej i Koński Kierat (Roßmarktstraße 12). Ten stary Packhaus to utworzony w 1681 r. publiczny skład towarów (
Altes Packhaus), przejęty potem przez pruski Zarząd Poczty i służył w latach 1722 – 1724 jako budynek Królewskiego Urzędu Skarbowo - Podatkowego (
Königliches Pack - und Accisehaus), do czasu wybudowania w 1724 r. nowego Packhausu na Łasztowni. Szkoła przędzalnicza pozostała tam do 1741 i początkowo planowano ja przenieść za Bramę Panieńską. Ostatecznie zdecydowano, że umieści się ją w zabudowaniach lazaretu na Łasztowni. Oczywiście nie była to szkoła w naszym rozumieniu. dawała zajęcie i szanse przeżycia ludziom biednym i odrzuconym przez społeczeństwo (zob.
Dzieje Szczecina. Tom II. Warszawa 1963, s. 436, tamże przyp. 46).
Niestety na temat szkoły położniczej nie mam innych informacji.