plac Kościuszki - nazewnictwo

Dyskusje na temat miasta do 26 kwietnia 1945 r.
Stau
Moderator
Posty: 498
Rejestracja: 1 sie 2009, o 10:19
Lokalizacja: Szczecin - Stary Turzyn

plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: Stau » 16 lis 2010, o 17:29

Studiuję właśnie mapy miasta. W zakładce na stronie sedina.pl jest translator nazw placów i ulic (polskie - niemieckie). Pojawił się błąd, nieścisłośc - sam nie wiem.

Mianowicie obecny plac Kościuszki określono w translatorze jako Schinkelplatz. Hohenzollernplatz to wg translatora plac Zwycięstwa.

Na stronie Czejarka znalazłem mapę centrum Szczecina, bodajże z okolic 1900 roku:

http://www.czejarek.pl/stettin/mapy/stt01map.pdf

Wynika z niej jasno, iż Hohenzollernplatz to Plac Kościuszki.

Ktoś wie może coś więcej o nazewnictwie wspomnianego powyżej miejsca - ulegało zmianie czy było ciągle takie samo, a jeśli tak to jakie (Hohenzollernplatz czy Schinkelplatz) ???
"Dziki to lud doświadczony w walkach na lądzie i morzu. Przyzwyczajony żyć z rabunku i grabieży. W przyrodzonej jakiejś dzikości - zawsze nieposkromiony" <--- Herbord o mieszkańcach Pomorza - XII wiek.
Awatar użytkownika
Iwonka
Posty: 5889
Rejestracja: 16 sie 2004, o 10:32
Lokalizacja: Bollinken-Frauendorf

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: Iwonka » 16 lis 2010, o 18:31

W translatorze na stronie głównej jest poprawne tłumaczenie. :)
W Bibliotece \u góry\ możesz sobie ściągnąc mapę z 1936 roku. Wyraźnie są pokazane oba place i ich nazwy.

Pozdrawiam.
Iwonka bądź mężczyzną... (copyright by Busol)
Stau
Moderator
Posty: 498
Rejestracja: 1 sie 2009, o 10:19
Lokalizacja: Szczecin - Stary Turzyn

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: Stau » 16 lis 2010, o 19:10

Hmmm - faktycznie - na tamtym planie z 1936 roku nazwy widnieją zgodnie z tym, co piszesz :). Jednakże zastanawia mnie coś innego:

1) Roman Czejarek napisał, iż to bardzo popularny plan z tamtego czasu (oczywiście mowa o mapie, do której umieściłem linka). O ile się nie mylę, dodał go nawet do swojej książki "Szczecin przełomu wieków". Zatem pytanie - jak to możliwe, że ktoś dopuścił, iż wydrukowano mapę z takim bykiem???

2) Mapa z 1900 roku i 1936 roku. Raczej to niemożliwe, aby nazwę "przesuwać" z jednego miejsca na drugie (sąsiednie), ale jednak... wszystko trzeba wziąć pod uwagę.

Pozdrawiam.
"Dziki to lud doświadczony w walkach na lądzie i morzu. Przyzwyczajony żyć z rabunku i grabieży. W przyrodzonej jakiejś dzikości - zawsze nieposkromiony" <--- Herbord o mieszkańcach Pomorza - XII wiek.
mirekjot
Posty: 1039
Rejestracja: 17 gru 2004, o 12:32

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: mirekjot » 16 lis 2010, o 21:33

Linkowany przez Ciebie plan pochodzi sprzed roku 1892. Natomiast wyjaśnienie kwestii umiejscowienia nazwy Hohenzollernplatz jest dośc skomplikowane. Na owym planie widnieje on na przecięciu dwóch ulic: Barnimstr. i Hohenzollernstr. Ostatecznie plac o tej nazwie znalazł się w innym miejscu, jako dzisiejszy pl. Zwycięstwa. Dla obszaru położonego między wylotem Hohenzollernstr., a ulicą Karkutschstr. nazwa Hohenzollernplatz pojawiła się około roku 1892. Do Karkutschstr. siegała bowiem nowa zabudowa Am Berliner Tor (placu przy Bramie Berlińskiej). Porządkowanie tego terenu - między innymi po korekcie przebiegu linii tramwaju konnego (którą przeniesiono z południowej na północną stronę Bramy Berlińskiej) - spowodowało powstanie placu, do którego przylgnęła nazwa Hohenzollernplatz. Prawdopodobnie większa w tym zasługa wydawców kolejnych planów miasta, niż miejskich urzędników. Zresztą oba place - i ten przy Barnimstr. i ten póżniejszy, nie posiadały przynależnej zabudowy, więc nie wymieniano ich w ksiegach adresowych, co również sprzyjało wędrówce tejże nazwy. Skrzyźowanie Hohenzolernstr. z Barnimstr. nazwano ostatecznie Schinkelplatz. Podobnie jak dzisiejszy pl. Kościuszki, Schinkelplatz był nazwą "geograficzną". Natomiast Hohenzpllernplatz utrwalono w ksiegach adresowych "przydzielając" mu parę kamienic kosztem Am Berliner Tor i stawiając przy nim dwa kościoły. W okresie Republiki Weimarskiej Hohenzollernplatz zmienił nazwę na Platz der Republik. A więc na planach miasta z lat 20-tych również tej nazwy nie znajdziesz. To tak w największym skrócie.
Bogus
Posty: 1887
Rejestracja: 3 lis 2004, o 18:48

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: Bogus » 27 cze 2013, o 16:14

Sprawa jest jeszcze bardziej zagmatwana.
Wyszukiwarka pod Schinkelplatz pokazuje w tłumaczeniu zarówno pl. Kościuszki jak i pl. Szczerskiej. No więc jak to jest naprawdę?

Wg mnie pl. Kościuszki nie ma odpowiednika niemieckiego (no chyba że ten wczesny Hohenzollernplaz, wspomniany przez Stau'a, który niby był a tak naprawdę to go tu nie było.
Przecież Schinkelplatz mieścił się w trójkącie wyznaczonym ulicami Barnim-, Schinkel- i Friedenstrasse (Piastów, Pułaskiego, Sikorskiego).

Tak więc prawdziwe jest jedynie twierdzenie Schinkelplatz <=> pl. Janiny Szczerskiej.
mirekjot
Posty: 1039
Rejestracja: 17 gru 2004, o 12:32

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: mirekjot » 27 cze 2013, o 20:34

Jest jeszcze gorzej. Nazwa pl. Kościuszki przed powstaniem ronda związana była właśnie ze skwerem, od niedawna nazywanym pl. Szczerskiej. Z chwilą kiedy ono powstało (w połowie lat 70.), z niewiadomych przyczyn nazwa przesunęła się w jego kierunku, a po pewnym czasie uznano, że sam skwer pozostaje bez imienia.
wojtek
Posty: 3
Rejestracja: 7 kwie 2012, o 13:00

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: wojtek » 27 cze 2013, o 21:04

Na jednym z posiadanych przeze mnie planów (rok 1894) faktycznie dzisiejszy plac Kościuszki jest nazwany Hohenzollern Platz. Dodatkowo, plac przed Bramą Portową nie jest w ogóle opisany. Jednak na żadnym innym planie jakie mam, czy to wcześniejszym czy późniejszym nie istnieje osobna nazwa dla placu Kościuszki, traktowano go chyba jako zwykłe skrzyżowanie.
Mam nadzieję, że ktoś będzie w stanie wyjaśnić, czemu tak się stało.
Może w tamtym okresie planowano wprowadzenie takiej nazwy jednak ostatecznie nadano ją innemu miejscu?
Warto zwrócić uwagę, że na skanie nie istnieje jeszcze Schinkel Platz, może później zamieniono nazwy?
Możliwe, że zmieniono pierwotny plan nazewnictwa, zwłaszcza że jak widać na załączniku zabudowa wzdłuż Hohenzollern Strasse nie sięga jeszcze do samego placu, co pozostawiało pole do manewru.
Załączniki
2.jpg
mirekjot
Posty: 1039
Rejestracja: 17 gru 2004, o 12:32

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: mirekjot » 27 cze 2013, o 21:53

Fizycznie skwer zwany później Schinkelplatz pojawia się w chwili wytyczenia ulicy (Friedenstr./Sikorskiego) w kierunku dzisiejszego Cmentarza Centralnego. Na planie miasta z 1903 roku (plan jest w zasobach Sedina.pl) ów skwer już jest, ale jeszcze bez nazwy. Sama ulica, późniejsza Schinkelstr. w tym momencie nazywana jest verl. (przedłożenie) Saunierstr. (Wl. Jagiełły). Na planie z 1907 roku zarówno skwer, jak i przedłużenie Saunierstr. noszą miano Schinkla. Zatem K.F. Schinkel stal się patronem skweru między 1903, a 1907. Tyle wynika z dostępnych mi planów. Poniżej przytaczam odpowiedni fragment planu z 1903 roku.
Załączniki
Stettin 1903 fragm..jpg
PKa
Posty: 356
Rejestracja: 15 kwie 2013, o 23:37

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: PKa » 27 cze 2013, o 22:08

placów.
Ostatnio zmieniony 23 cze 2014, o 20:42 przez PKa, łącznie zmieniany 3 razy.
mirekjot
Posty: 1039
Rejestracja: 17 gru 2004, o 12:32

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: mirekjot » 27 cze 2013, o 22:12

Jeszcze dla porównania adekwatny kawałek planu z 1907 roku.
Załączniki
1907 Stettin fragm..jpg
Awatar użytkownika
Schulz
Expert
Posty: 1381
Rejestracja: 10 lis 2005, o 22:16
Lokalizacja: Stettin-Scheune, Berliner Chaussee

Re: plac Kościuszki - nazewnictwo

Postautor: Schulz » 28 cze 2013, o 17:15

Ulica Hohenzollernstraße pojawia się w księgach adresowych w 1879 roku i posiadała tylko 8 numerów na odcinku Pl. Zwycięstwa-Bogusława, z tego parcele nr 1.-2., 4. i 6.-7. były jeszcze w budowie. Natomiast dalszy ciąg ulicy Hohenzollernstraße od Bogusława przez istniejący już plac Hohenzollern Platz był już wytyczony aż do Starego Turzyna (okolica "Dworca Turzyn" i jako nazwę ulicy nosił numer 67. Temat placu Hohenzollern Platz w kontekście otoczenia Placu Bramy Portowej opisał Aleksy Pawlak w: Szczecin miasto szczecinian. Przy Bramie Portowej oraz pierwsza szczecińska seria pocztówek. Szczecin 2010. Według niego nazwa tego placu pojawia się po raz pierwszy na planie z 1880 (a podobno nawet z 1879). O wytyczeniu ulicy Krzywoustego pisze co nieco także Bogdana Kozińska w : Rozwój przestrzenny Szczecina od początku XIX wieku do II wojny światowej, Szczecin 2002, s. 182. Plan z 1880 jest w zbiorach Muzeum Historii Miasta Szczecina (fot. z 1942 r., MN-H-196), a jego fragment u A. Pawlaka j. w. na s. 27, oraz u B. Kozińskiej, Rozwój przestrzenny Szczecina…, po s. 318, ryc. 38.
Z kolei nazwa Schinkel Platz w księgach adresowych pojawia się po 1908, a na pewno w 1910 (nie mam dostępu do AB z 1909). Pokrywa to się z ustaleniami mirekjota.

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 47 gości

cron