Stare Miasto 1945

Torney · Postautor: **Torney** » 31 paź 2004, o 15:40

Ten list wygrzebałem w ostatni piątek w Biurze Dokumentacji Zabytków przy ul. Kuśnierskiej:

Szczecin dnia 18. 08. 1949 r.

Polskie Towarzystwo Krajoznawcze
Oddział Szczecin Miasto

Do Urzędu Wojewódzkiego
Wydział Kultury i Sztuki
W Szczecinie

W wykonaniu uchwały Zarządu Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Szczecinie z dnia 3-go sierpnia b.r. prosimy o uznanie za zabytek całego Starego Miasta w Szczecinie i tym samym na wpłynięcie na miarodajne czynniki o zaprzestanie dalszego burzenia tej dzielnicy Szczecina.
Uzasadnienie:
Stare Miasto składało się z budowli pochodzących z różnych wieków i chociaż zniszczone, stanowiły one doskonałe tło przy oprowadzaniu wycieczek i zapoznawaniu się z resztkami piastowskich zabytków w Szczecinie. I tak na przykład dawny stary ratusz został pozbawiony charakterystycznego tła Starego Rynku. Nie oszczędzono też bardzo starej uliczki, jaką była ul. Mostowa. Wszystkie resztki murów po dawnych domach kupieckich na podgrodziu przy ul. Panieńskiej, obecnie Syreny, zburzono również niepotrzebnie. Stare Miasto w Szczecinie mogło spełnić dwa zadania – jako zabytek przeszłości, oraz jako obraz straszliwych skutków wojny.
Również i nazwy ulic należałoby przywrócić w takim brzmieniu, w jakim nazywano je w odległych czasach. A więc nazwę ulicy Różane Ogródki należałoby przywrócić obecnej ul. Podgórnej. Ulica Syreny winna brzmieć ul. Panieńska, natomiast Baszta Kobiet – Bramą Panieńską. Również ul. Wiślana jest niewłaściwa dla ulicy miasta nad Odrą. Ulica Krzysztofa winna brzmieć Św. Ducha.
Tyle podajemy dla przykładu i jesteśmy zdania, że Wojewódzki Wydział Kultury i sztuki zaopiekuje się palącą sprawą Starego Szczecina.
Równocześnie prosimy o wpłynięcie na uprzątnięcie przejścia od kościoła św. Jakuba kamiennymi schodkami do ul. Kaperskiej. Prosimy też o zaopiekowanie się grupą fasad starych domów przy tej ulicy (w pobliżu kościoła).
O powziętej decyzji oraz o dalszych losach Starego Miasta prosimy uprzejmie o poinformowanie Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.

Za Zarząd:
Madej Stefan - Sekretarz Oddziału P.T.K.
mgr Wirth Rudolf - Prezes Oddziału P.T.K.

Bachinstitut · Postautor: **Bachinstitut** » 1 lis 2004, o 09:05

A ja tu mam taki świetnie pasujący do tego kontekstu kwiatek:

Należało odsłonić Wzgórze Zamkowe wraz Zamkiem, usunąć wszelkie niemieckie przybudówki i resztki kamienic czynszowych, podkreślić zielenią skarpę […]. Należało odsłonić jedyny w swoim rodzaju widok z Placu Żołnierza na wzgórze, na Odrę i port, nie dopuszczając do odbudowy ruin starego, przeszło stuletniego teatru.
Piotr Zaremba - Wspomnienia Prezydenta Szczecina 1945-1950, Poznań 1977, s. 549

Nie ma co tu się cackać. Trzeba to odważnie nazwać po imieniu:
B A R B A R Z Y Ń S T W O

Aygon · Postautor: **Aygon** » 2 sty 2005, o 23:23

Dorzuce jaszcze zdjęcia ratusza z 45tego i 56tego.Widać jak się rozsypywało to co zostało.

mirekjot · Postautor: **mirekjot** » 2 sty 2005, o 23:41

Aygon. Zdjecie ratusza, które podpisałeś 1945 wygląda na późniejsze, gdzieś około 1950 roku. Okolica się rozsypywała głownie dlatego, że jej w tym mocno pomagano.

Bachinstitut · Postautor: **Bachinstitut** » 2 sty 2005, o 23:43

No pewno, że późniejsze. Ale niektórzy i tak myślą, że to od razu po nalocie i dlatego nie warto było odbudowywać.

Krasiu · Postautor: **Krasiu** » 2 sty 2005, o 23:53

Jedno z tych zdjęć (gdzie na pierwszym planie są ruiny) to końcówka lat 40 lub sam początek 50. Jego autorem jest Krystyna Łyczywek. W sierpniu oglądałem fotkę z autorką i mniej więcej na ten okres ją datowała. W tym czasie nie było już wypalonych kamienic, które stały wokół Ratusza. Po prostu je zburzono. Dlatego tak naprawdę oblicza Starego Miasta z wiosny 1945 roku tak do końca nie znamy. Bo zdjęcia Cieślaka (najwcześniejsze są z 1947) i Krystyny Łyczywek (z tego samego okresu) nie oddają w pełni wyglądu tej części miasta przed wcieleniem w życie wizji Zaremby o "odsłonięciu" zamku.

Aygon · Postautor: **Aygon** » 3 sty 2005, o 00:03

Ja sie zgadzam, nie zmieniłem podpisów bo takie dostałem skany, nie znałem dokładnej daty, bardziej bym te zdjęcia porównał ze zdjęciem wypalonej giełdy, wtedy widać ze stało o wiele więcej.

Aygon · Postautor: **Aygon** » 3 sty 2005, o 00:17

To może pomożecie mi w datowaniu kilku zdjęć, większość z nich jest na jedno kopyto podpisywana na zasadzie - widać gruz = 1945 (max 48) Choć może w którymś wypadku może to i prawda.

Aygon · Postautor: **Aygon** » 3 sty 2005, o 00:22

i c.d. , ostatnie zdjęcie to może być 58my, czyli jeszcze dużo stało.

Krasiu · Postautor: **Krasiu** » 3 sty 2005, o 01:11

Stare Miasto i plac przed komendą - 1948/1949 - Krystyna Łyczywek
Wielka i ruiny domu towarowego - 1949 - Krystyna Łyczywek
Rejon Wyszaka - wiosna 1947, nie wiem kto to zrobił, ale w AP jest teczka z opisem akcji odgruzowywania ulicy Słonecznej (czyli Wyszaka obecnie) z tego okresu m.in z tą fotografią.
Reszta - trudno mi powiedzieć

Aygon · Postautor: **Aygon** » 3 sty 2005, o 01:29

Dzięki Krasiu. I jak tu sie dziwić,że się do tego czasu posypało, przecież nawet niezbyt mocno uszkodzone mury po 4-5 latach pozostawania bez żadnych zabiegów zabezpieczających zaczną się sypać (pęknięcia, wilgoć, zimą zamarzająca woda)

Torney · Postautor: **Torney** » 3 sty 2005, o 02:51

Krasiu pisze:w AP jest teczka z opisem akcji odgruzowywania ulicy Słonecznej (czyli Wyszaka obecnie) z tego okresu m.in z tą fotografią.

Zespół: Szczecińska Dyrekcja Odbudowy 1945 - 1951, sygnatura: 62 - to dla ewentualnych zainteresowanych.

Aygon · Postautor: **Aygon** » 5 sty 2005, o 00:50

To może jeszcze to zdjątko ktoś zweryfikuje?.Całkiem dużo na nim jeszcze stoi.

Krasiu · Postautor: **Krasiu** » 5 sty 2005, o 03:17

Pierwszy raz widzę. Odpowiedź może być jednak taka: lata 1945-1948. Raczej nie później. Te kamienice, które widać na zdjęciu faktycznie nieźle się zachowały (tuż obok fotografa stała kamienica praktycznie nietknięta). Zaremba jeszcze w 1947 albo 1948 nakazał jednak ich wyburzenie. Kolidowały bowiem z jego planem przebiegu w tym miejscu Arterii Nadodrzańskiej. Bał się, że jeśli postoją z rok dwa, to ktoś je siłą rzeczy zagospodaruje i z wyburzeniem będzie już trudniej

dragon113 · Postautor: **dragon113** » 5 sty 2005, o 15:54

Mam kilka ciekawych spostrzeżeń co do ostatnich tu umieszczonych fotografii ale po kolei:

1) Plac Solidarności - prosze zwrócić uwagę na budynki które zasłaniają Konzerthaus (czy jak to sie tam nazywało) przy ul. Małopolskiej... one MAJĄ DACHY !!!!!!! A jak mnie uczono domy które maja dachy są to budynki nadajace się do REMONTU, nie do odbudowy. I nie trzeba tu wiedzy fachowej aby stwierdzić iż być może są one zamieszkane a napewno są w stanie do zamieszkania. Ale jak mi ojciec wspominał budynki te po wojnie były w dobrym stanie tylko ... zasłaniały widok z komendy MO na Dom Partii i dlatego je wyburzono (niech zyje nam PZPR i lewica). Ciekawe czy ktoś może temu zaprzeczyć lub potwierdzić tą tezę?

2) Konzerthaus - jak mi wiadomo budynek ostał sie do lat 50-tych gdyż miał być odbudowany jako jakiś pałac młodzieży czy coś dla ZSMP czy jakiś innych socjalistycznych bałwanów. Dlatego też ponoć prowadzono przy nim jakieś pracę zabezpieczające (mój wujek mi to mówił). A dlaczego go rozebrano i kiedy to nie mam pojęcia.

3) Karlstadt - podobnie sprawa miała się z Karlstadem. Wujek mówił że mury miał zdrowe i myślał iz bedzie to jego pierwsza robota w Szczecinie. Dodam tylko iż mój wujek pracował w jakiejś firmie budowlanej już od 1946 lub 1947 roku i brał udział w niektórych pracach budowlanych na terenie Szczecina.

Stare Miasto 1945

Kto jest online