(artykuł) Najstarsze nazwy ulic i inne nazwy miejscowe dawn

Awatar użytkownika
Schulz
Expert
Posty: 1381
Rejestracja: 10 lis 2005, o 22:16
Lokalizacja: Stettin-Scheune, Berliner Chaussee

Postautor: Schulz » 21 lis 2007, o 02:24

Bachinstitut pisze:
Schulz pisze:...z widoków Lütkego wynika, że jakieś zabudowania tam stały, i to nawet dosyć spore...
Właśnie o Lütkego chciałem Cię zapytać na deser. Nie rozumiem, co tam się dzieje aż do Meistera.
Wiem tyle, co wyczytałem u Gwiazdowskiej (Widoki Szczecina..., 2001, s. 280). Pisze, że obok tych dwóch spichlerzy najprawdopodobniej stał budynek zakładu kąpielowego. Fredrich w tym miejscu, czyli od wylotu Havelingstrasse w kierunku południowym wykazuje ogrody (Baugeschichte..., 1929, s. 102, ryc. 24). Omawiając widok tej części nabrzeża Lütkego z 1839, widziany od południowego wschodu z Silberwiese, Gwiazdowska wspomina o widocznym tam domu kaznodziei (to ten dwupiętrowy, prostopadły do kościoła św. Jana). Ja myślę, że to chyba ten Waisenhaus (202), ale czy on jeszcze stał w 1839? Według mnie dom kaznodziei stał bardziej w głębi (nr 204), co Ty na to? Ciekawe, co to za budynek (trzypiętrowy, po jedenaście okien na każdym piętrze) z lewej strony tego niby wg Gwiazdowskiej domu kaznodziei? Na rogu Mönchenbrückstrasse stoi piętrowy z wysokim dachem budynek 189, obok z jego lewej strony zadrzewiony placyk z budynkiem w głębi (to ten Twój z trzema znakami zapytania) i przyległy do niego, wysunięty w kierunku nabrzeża wąski piętrowy domeczek. Wzystko, jak na Twoim planie propozycji rozkładu budynków Johanniskloster na podtstawie Wellnera z 18 Lis 2007, godz. 20:03.
Bachinstitut pisze:...Nurtuje mnie tylko te 218 i 219. A jak już tu jesteśmy, to mam pytanie. Rödenberg 230 to jakaś budka przyklejona do 231-235?
Sam widzisz, plan z 1811 wykazuje 218 obok Kustodii, a 219 powyżej, czyli są to resztki Bramy Świętego Ducha. Jeszcze raz przyjrzałem się sytuacji na rogu Rödenberg i Heiligegeiststr., nad nr 219 widać coś jakby ".30" (więc chyba 230), a powyżej 235, zaś obok 229, czyli Schützenhaus.
Awatar użytkownika
Bachinstitut
Expert
Posty: 11311
Rejestracja: 22 cze 2004, o 17:54

Postautor: Bachinstitut » 21 lis 2007, o 10:11

Schulz pisze:Gwiazdowska wspomina o widocznym tam domu kaznodziei (to ten dwupiętrowy, prostopadły do kościoła św. Jana). Ja myślę, że to chyba ten Waisenhaus (202), ale czy on jeszcze stał w 1839? Według mnie dom kaznodziei stał bardziej w głębi (nr 204), co Ty na to?
Możliwe. Adreßbuch 1855 i 1856 dzieli ten budynek na 204 i 204a. Pod 204 mieszkał Stadtsekretär Ziegler (Czyż to nie krewny owego Zieglera, który wykonał lipną instalację antywłamaniową w banku Kramera obrobionego przez Kwinto?) a pod 204a - kantor Dittmer. W każdym razie po 1862 w domu Neue Königstraße 1 (wcześniej Königstraße 12 i Königstraße 5) było na pewno mieszkanie kaznodzieja (Wohnung des Predigers und des Stadt-Secretairs).
Schulz pisze:Ciekawe, co to za budynek (trzypiętrowy, po jedenaście okien na każdym piętrze) z lewej strony tego niby wg Gwiazdowskiej domu kaznodziei?
W budynkach 200 i 201 mamy cały babiniec: mieszkają tam same wdowy. Bardzo dużo wdów! Chyba jednak nie hodowały sobie potajemnie kartofelka jak w pewnym blockhausie, gdzie różne Lamie przynosiły im kwaskowe drzemiki w ramach przekupstwa.. Ciekawostka: w 1857 roku budynek Johanniskloster 202 (17) określany jest jako „Springstube”.
W 1862 wdówki najwidoczniej były już przekwaterowane na Neustadt, bo akurat budynków 17 i 18 w spisie nie ma.
Schulz pisze:Sam widzisz, plan z 1811 wykazuje 218 obok Kustodii, a 219 powyżej, czyli są to resztki Bramy Świętego Ducha. Jeszcze raz przyjrzałem się sytuacji na rogu Rödenberg i Heiligegeiststr., nad nr 219 widać coś jakby ".30" (więc chyba 230), a powyżej 235, zaś obok 229, czyli Schützenhaus.
W najstarszych Adreßbuchach, np w roku 1833 podane jest, że Am Heilgegeisttor 218 to Brückenkieper Hof, a 219 jest wyburzony. W tym miejscu ciąg tamtej numeracji jest dość logiczny.
Budynk Am Heiligegeisttor 230 / Am Heiligegeisttor 5 zamieszkiwany był przez pracownika sąsiedniego Aremenhausu i ostatni raz pojawia się w Adreßbuch 1871.
Erich-Falkenwalder-Gesellschaft
Awatar użytkownika
Schulz
Expert
Posty: 1381
Rejestracja: 10 lis 2005, o 22:16
Lokalizacja: Stettin-Scheune, Berliner Chaussee

Postautor: Schulz » 22 lis 2007, o 14:59

Bachinstitut pisze:...W najstarszych Adreßbuchach, np w roku 1833 podane jest, że Am Heilgegeisttor 218 to Brückenkieper Hof...
Ten Brückenkieper Hof, to chyba nie ten sam, ktory istniał dużo wcześniej, tu cyt. za Fredrichem:
"[...] Za murami miejskimi pomiędzy ulicami Baumstrasse [Kłodną] i Fischerstrasse [Rybaki] leżał niegdyś Brücken-Kieper-Hof (dziedziniec nadzoru mostowego), tj. dziedziniec, na którym nadzorcy mostowi (Kieper, strażnik, dozorca, także urzędnik miejski [wg:] R. Herrmann – Winter, Kleines Plattdeutsches Wörterbuch, Hinstorff Rostock 1985, s. 145) posiadali swoją siedzibę i składowali materiał mostowy. Do tego dziedzińca należał również wąski kawałek przed murem miejskim pomiędzy wartownią a wystającą przed mury miejskie Bramą Rybacką, tak jak to można dobrze rozpoznać na planie z 1721" (C. Fredrich, Ein Stück der Mittelalterlichen Stadtmauer Stettins [w:] BSt NF Bd. XXVII, Stettin 1925, s. 339-340, tamże ryc. 4).
Rozumiem, że tego rodzaju place składowe istniały w Szczecinie w miejscach, gdzie istniały mosty, ale tu, przy ulicy Am Heilgegeisttor? Czyżby to miało związek z mostem nad fosą, który przy średniowiecznej Bramie Świętego Duch wykazują zachowane widoki i plany?
Bachinstitut pisze: …W tym miejscu ciąg tamtej numeracji jest dość logiczny. Budynek Am Heiligegeisttor 230 / Am Heiligegeisttor 5 zamieszkiwany był przez pracownika sąsiedniego Aremenhausu i ostatni raz pojawia się w Adreßbuch 1871
Faktycznie dość logiczny. Fredrich wspomina, że naprzeciw Zucht- i Spinnhausu położona była buda tzw. „Bettelvogtei”, in. zwana „Armenkeller” (C. Fredrich, Baugeschichte…, s. 86-87). Miano „Bettelvogtei” rozumiem jako określenie nadzorcy żebraków osadzonych we wspomnianym Zuchthausie.
A tak zupełnie na koniec, wydaje mi się, że kręcimy się w kółko, numeracja z pierwszej połowy XIX w., jaką Ty podajesz, niewątpliwe z niepodważalnych źródeł, w miarę upływu czasu stale się zmieniała. Ciągle coś burzono, odbudowywano na nowo, a numerki albo pozostawiano, albo przenoszono w inne miejsce, względnie nadawano budynkom o zupełnie innym przeznaczeniu.
Awatar użytkownika
Bachinstitut
Expert
Posty: 11311
Rejestracja: 22 cze 2004, o 17:54

Postautor: Bachinstitut » 22 lis 2007, o 19:04

Schulz pisze:cyt. za Fredrichem:
"[...] Za murami miejskimi pomiędzy ulicami Baumstrasse [Kłodną] i Fischerstrasse [Rybaki] leżał niegdyś Brücken-Kieper-Hof (dziedziniec nadzoru mostowego), tj. dziedziniec, na którym nadzorcy mostowi (Kieper, strażnik, dozorca, także urzędnik miejski

Pewien zacny szczeciński profesor, wynalazca budynku „Krajobraz”, z pewnością by to tłumaczył jak „Dwór pana Brückenkiepera”.

Schulz pisze:wydaje mi się, że kręcimy się w kółko, numeracja z pierwszej połowy XIX w., jaką Ty podajesz, niewątpliwe z niepodważalnych źródeł, w miarę upływu czasu stale się zmieniała. Ciągle coś burzono, odbudowywano na nowo, a numerki albo pozostawiano, albo przenoszono w inne miejsce, względnie nadawano budynkom o zupełnie innym przeznaczeniu.

Może i kręcimy, ale dzięki temu parę rzeczy sobie na magicznym planie poprawiłem, a co do kilku - upewniłem.
Czekam na następny artykuł.
Zwłaszcza na Zimmerplatz, Pladrinstraße i Gertrudenkirchhof.
Erich-Falkenwalder-Gesellschaft

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 36 gości

cron