Torney - zagadka nr 278

[Torney]

Gwoli wyjaśnienia: Krasiu wiedział o sprawie zanim Bus powiadomił prasę .

[Krasiu]

Tylko gdzie te kości? Zaglądałem do wykopu. Dość wnikliwie. Jeśli były to posprzątali. Wykop jest jednak dość płytki. Chowali chyba jednak głębiej.
A tak przy okazji: ten dzielny wojak był pochowany u nas czy wybrał bardziej znamienite miejsce?

[Bartosz]

Oczywiście, że był pochowany w rodzinnym mieście.

[Krasiu]

Pani konserwator miała odmienną opinię na ten temat

[Torney]

Bartosz, a wiedziałeś, że miał piękny, duży dom?

[Bartosz]

Bartosz, a wiedziałeś, że miał piękny, duży dom?

Tak, w Berlinie .

Pani konserwator polecam lekturę choćby artykułu z 14.4.1934 r., opublikowanego w Stettiner General-Anzeiger, poświęconego obchodom 150-lecia urodzin Wrangla.

[Bartosz]

Zmarł w Berlinie i został pochowany prawdopodobnie w Stralsundzie, gdzie miał piękny, duży dom.

Ładny. A w Sztokholmie miał jeszcze większy.

To jest berlińska letnia rezydencja, z której korzystał Wrangel, tym razem ten właściwy .

[Bartosz]

Będzie sprostowanie ?

"Handbuch der Grabstätten berühmter Deutscher, Österreicher und Schweizer" autorstwa Joachima Auberta podaje na stronie 154 (wyd. z 1973) następującą lokalizację grobu "Papy" Wrangla:

Park hinter der ehemaligen Garnisonkirche

Oczywiście mowa o Szczecinie.

[Torney]

Za ciężką pracę należy się nagroda. Wycieczkę w jedną stronę ufundował Portal Miłośników Dawnego Szczecina sedina.pl. Zbiórka: port morski w Anadyrze, 1 IV 2008 r. (redakcja nie zwraca kosztów podróży do Anadyru).

[Schulz]

Tylko gdzie te kości? Zaglądałem do wykopu. Dość wnikliwie. Jeśli były to posprzątali. Wykop jest jednak dość płytki. Chowali chyba jednak głębiej.
A tak przy okazji: ten dzielny wojak był pochowany u nas czy wybrał bardziej znamienite miejsce?

Obejrzałem w dniu dzisiejszym ten wykop. Na całej, cmentarnej części ani śladu kości. Uważam, że robotnicy wcieli się w południowy skraj grobowca Feldmarschalla. W tzw Preussen-Chronik czytamy: "Ostatecznie Wrangel umiera 1 listopada 1877 w wieku 93 lat w Berlinie [w swoim prywatnym mieszkaniu przy Pariser Platz 3 - przyp. Schulz]. Pochowany został w swoim rodzinnym mieście Szczecinie" [Am 1. November 1877 stirbt Wrangel schließlich im Alter von 93 Jahren in Berlin. Beigesetzt wurde er in seiner Heimatstadt in Stettin]. W internecie można także znaleźć, w innym miejscu, przy opisie Steglitz następującą wzmiankę [w wolnym tłumaczeniu]: "Wrangel swą starość przeżył w Berlinie. Posiadal prywatne mieszkanie przy Pariser Platz 3, gdzie także zmarl. Jednakże pochowany zostal w Szczecinie". [Wrangel verbrachte seinen Lebensabend in Berlin. Seine Privatwohnung hatte er am Pariser Platz 3, wo er auch starb. Beigesetzt wurde er jedoch in Stettin]

[Bartosz]

Pochowany został w swoim rodzinnym mieście Szczecinie.

Dorzucę parę słów. Ciało Wrangla dotarło na szczeciński dworzec późnym wieczorem 5 XI 1877 r. Do godz. 9 rano dnia następnego spoczywało na katafalku, umieszczonym w budynku dworca i otoczonym palmami oraz innymi ozdobnymi roślinami. Przez ten czas wartę honorową pełnili oficer i 20 fizylierów z naszego (szczecińskiego) 34 pułku. Rano na dworcu zgromadzili się męscy krewni zmarłego, przedstawiciele miejscowych władz cywilnych i wojskowych, członkowie magistratu, radni, przewodniczący korporacji kupieckiej i oficerowie. Po krótkiej przemowie i pobłogosławieniu doczesnych szczątków feldmarszałka przez kapelana dywizji Gehrkego, trumna została zabrana przez podoficerów do zaprzężonego w sześć koni karawanu. Do cmentarza wojskowego kondukt żałobny dotarł krótko przed dziesiątą. Po spuszczeniu trumny do grobowca jako pierwszy trzy garści ziemi rzucił na nią kapelan II Korpusu Armijnego, Wilhelmy, po czym wygłosił mowę żałobną, której podstawą był rozdz. 2 wers 29 Ewangelii wg św. Łukasza. Po salwach uroczystości dobiegły końca. Kiedy ostatni z żałobników opuścili cmentarz, grobowiec został zamurowany.

Pomnik na grobie Wrangla został odsłonięty 29 III 1878 r. Na jego odwrotnej stronie znajdował się napis: "Miłość nigdy się nie kończy". Przed nagrobkiem wnuk feldmarszałka umieścił herb baronów v. Wrangel, pochodzący z byłego zamku rodziny w Polanowie. Jest on widoczny m.in. na tym zdjęciu.

[PrzemysławJ]

Rozumiem, że oferta wycieczki do Anadyru dotyczy naszej szanownej Pani konserwator zabytków - niech jedzie i nie wraca (po tym co powiedziała "na łamach")

[Bartosz]

Trzy zdjęcia wykonane dzisiaj plus zdjęcie domu przy Pariser Platz 3, w którym Wrangel zmarł.

[Schulz]

Wygląda na to, że temat można zamknąć…wykop zasypano, zagrabiono, pewnie posiano trawkę, jednym słowem zamieciono pod dywan, sprawy nie było. Gdy próbowałem dzisiaj zainteresować tym tematem dziennikarzy innego, poczytnego dziennika szczecińskiego, usłyszałem, że owszem..., że ciekawe..., ale może najpierw należałoby sprawdzić, czy lokator tego grobowca miał właściwy stosunek do nas, do Polaków, i takie tam bzdety...Za to mój młodszy brat [vitalis] upewnił mnie co do położenia grobu Wrangla. Mianowicie przypomniał mi wspomnienia niejakiego Uwego, które Bachinstitut umieścił w drugim numerze „sedina.pl magazyn”. Jak pamiętamy, Uwe do 1944 roku mieszkał przy Paradeplatz 18 (jego dom znajdował się dokładnie tam, gdzie dziś w dawnym „Odzieżowcu” mieści się McDonald). Uwe wspomina, cyt.: „…Pamiętam także widok z okna na wylot ulicy Greifenstraße [ul. Bogurodzicy] z wieżą Katholische-Kirche [dziś kościół św. Jana Chrzciciela]. Przez lornetkę można było dostrzec u wylotu ulicy grób feldmarszałka Wrangla na terenie Alter Militärfriedhof [dziś Park gen. Andersa]”.

[Torney]

Będzie sprostowanie?

http://miasta.gazeta.pl/szczecin/1,34939,5017789.html

Czekamy na komentarz Pani Konserwator.