4 - Bardzo stary list (1625) - Kto, do kogo i o czym.

[halabura]

Witam ponownie wszystkich "Sedinowiczów".
Minął okres Bożego Narodzenia, Nowy Rok na dobre się rozgościł, Trzech Króli rozjechało się do swoich pałaców a Matka Boska Gromniczna ofiarowała swego syna na ołtarzu Świątyni Jerozolimskiej, więc można już wrócić do normalnych zajęć.
Wracam więc do cyklu i zadaję pytanie: "Kto, do kogo i o czym".
Dzisiaj, list z 1625 roku.

Powyżej strona adresowa.

A to zawartość.

Proszę o każdą możliwą informację na temat tego listu, każde słowo które uda się "wyrwać" jest na wagę złota.

Kopiowanie i rozpowszechnianie bez zezwolenia właściciela jest zabronione.
Jeśli ktoś chciałby otrzymać kopię o lepszej rozdzielczości w celu odczytania (tłumaczenia), proszę o kontakt i mogę wysłać na prywatnego E-maila.

Ryszard Hałabura
Newton Longville

[Schulz]

Mistrz w czytaniu tego rodzaju bukwy, Bartosz nie będzie miał problemu. Jako adresat wymieniony jest tu Hochgeborene i Hochgnädige Herr Bogislao, Herzog zu Stettin etc. Nadawca niejaki Jacob Manteÿ. Datowany w październiku 1625, zapewne więc chodzi tu o Bogusława XIV.

[halabura]

Dobre i to... Dziękuję dobry człowieku.

[Bartosz]

Jako adresat wymieniony jest tu Hochgeborene i Hochgnädige Herr Bogislao, Herzog zu Stettin etc.

Właściwie to Hochgeborner i Hochwürdiger (w oryginalnym tekście w Dativie) .

Nadawca niejaki Jacob Manteÿ.

Drobna uwaga: kropki nad "y" stosowano wyłącznie w piśmie odręcznym.

Jacob Mantey, rajtar ziemski w Wolinie, zwraca się do księcia z prośbą, by ten zechciał zapoznać się z relacją ze sprawy, w której Hanß Albrechtt Mellin występował przeciwko swojemu bratu Wilhelmowi Mellinowi, a tyczącej się immisji na majątek rycerski Vanrow (obecnie Waniorowo), gdzie też list został napisany (14 X 1625 r.).

[Schulz]

Nadawca niejaki Jacob Manteÿ.

Drobna uwaga: kropki nad "y" stosowano wyłącznie w piśmie odręcznym.

Korzystając z okazji, że mistrz zwrócił mi uwagę, proszę o radę. Rozumiem, że dawniej w piśmie drukowanym nie stosowano. Czy to znaczy, że cytując dzisiaj dolnoniemiecki tekst, ew. ujęte w nim nazwiska, czy inne określenia, w których występuje litera "ÿ", w każdym tekście drukowanym kropek tych nad literą "y" nie stosujemy?
Mam przed sobą wydruk z opisu poszczególnych budynków na Łasztowni z 1706 roku, w którym zacytowano list właściciela posesji Samuela Dannenberga (dom nr 97, położony przy przejściu Bollen Gang, prawdopodobnie jest to późniejsza numeracja Große Lastadie 77-78). Zarówno w piśmie odręcznym jak i w wydruku te kropki są.
Tekst z wydruku (pochodzi z tomu 3., części 1, Die schwedische Landesaufnahme von Vorpommern 1692-1709. Greifswald 2004, s.175):
Fol. 175
...ich beÿ so offenbahrer prägravation in util gemachet werde dem publico etwas beÿ zutragen, sondern mich hochgeneigt wo nicht minder dennoch auf eine halbe buhde zu setzen undt solches e(inem) hochedl(en) hochw(ürdigen) Raht hieselbst zu notificiren, deßen mich getröste undt veharre.
Der hochlobs(amen) könig(lichen) commission
gehorsahmster
Samuel Dannenberg
Tu cytuję oryginalny list, ale żeby nie zajmować więcej miejsca, to dodam, że we wszystkich załączonych do tego tomu z 2004 r. rejestrach nazwisk mieszkańców poszczególnych posesji te kropki nad "y" nie pominięto, np.:
126. Michel Zÿm
178. Jacob Beÿer
190. Emanuel Tÿd, itd.

[Bartosz]

Na temat dolnoniemieckiego się nie wypowiadam, bo to nie moja działka . Natomiast cytowany tekst jest w Hochdeutsch, w którym kropki nad "y" nie są znakiem diakrytycznym, zatem nie powinny pojawiać się we współczesnych odpisach. Co więcej, gdyby autor odpisu był konsekwentny, to nad literami "u" byłyby daszki. Na koniec dodam, że niektórzy pisali kropki nad igrekiem jeszcze w XX w. (mowa oczywiście o kurrencie).