W ostatnim tegorocznym spotkaniu (21 grudnia) w ramach cyklu „Środy z historią Szczecina” tematem przewodnim będą dramatyczne wydarzenia z grudnia 1970 i stycznia 1971 roku. Prelegent – dr Michał Paziewski postara się przedstawić mity i stereotypy do dnia dzisiejszego krążące wokół ówczesnych wypadków w Szczecinie.
Grudzień 1970 roku, ten zapewne najważniejszy przełom historyczny w dziejach PRL, propaganda komunistyczna od początku starała się zepchnąć na margines świadomości społecznej czy wręcz w zupełną niepamięć, śladem czego są choćby nadal powszechnie funkcjonujące, w tym również w opracowaniach wielu znanych historyków, wyrażenia typu „wydarzenia”, „wypadki”, „zajścia”.
Skutkiem braku rzetelnej informacji czy wręcz dezinformacji towarzyszącej robotniczej rewolcie było wiele mitów i stereotypów, z których niektóre pokutują nadal, nawet w podręcznikach historii. Jednym z mitów jest wyolbrzymiona liczba zabitych wówczas w starciach z milicją i wojskiem demonstrantów, który jest echem niewiary w oficjalne, opublikowane dopiero po miesiącu pełne listy ofiar dramatycznego tygodnia grudniowego 1970 roku w 4 miastach Wybrzeża. Opinia publiczna przypisała komunistom również zwykłe nonsensy, np. rzekome przebranie milicjantów w żołnierskie mundury czy użycie do rozpędzania demonstrantów na ulicach Trójmiasta i Szczecina sowieckich żołnierzy.
W Szczecinie nadal żywy jest, zrodzony „na gorąco”, mit o delegacji stoczniowców, która miała udać się do KW PZPR. Pogłoska o jej aresztowaniu stała się bezpośrednią przyczyną szturmu demonstrujących na gmachy KW MO i aresztu śledczego celem jej uwolnienia. Kłamstwem gierkowskiej epoki, w znacznym stopniu służącym jej legitymizacji, jest szczególnie żywy mit słynnego „Pomożemy!” stoczniowców Gdańska, przypisywany również Szczecinowi. Faktycznie jednak słowo to w Szczecinie nigdy nie padło.
Dr Michał Paziewski jest pracownikiem Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego. Jako pierwszy dotarł do kompletnego zapisu rozmowy Gierka i członków jego ekipy z przedstawicielami robotników strajkujących w szczecińskiej stoczni w 1971 roku. Na podstawie źródła została opublikowana książka „Debata robotników z Gierkiem. Szczecin 1971” składająca się z obszernego wstępu oraz zapisu samej rozmowy. Publikacja wydana w 2010 roku została nominowana do tegorocznej Nagrody Historycznej tygodnika „Polityka”.
Podstawowe informacje o wydarzeniu:
- termin: 21 grudnia 2011 (środa), godzina 17.00
- miejsce: Muzeum Historii Szczecina, Oddział Muzeum Narodowego w Szczecinie, przy ul. Ks. Mściwoja II 8 (Ratusz Staromiejski na Podzamczu)
- prelegent: dr Michał Paziewski – Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego
- temat wykładu: „Mity i stereotypy dotyczące Grudnia 1970 i Stycznia 1971”
„Środy z historią Szczecina” – cykl odczytów poświęconych różnorodnym zagadnieniom historii Szczecina organizowany od września 2009 roku przez Muzeum Historii Szczecina, Oddział Muzeum Narodowego w Szczecinie.
Celem cyklu jest – zgodnie z najnowszymi trendami rozwoju nauk historycznych – ukazanie wieloaspektowego charakteru historii Szczecina, a więc dostarczenie jego uczestnikom w sposób przystępny udokumentowanej naukowo wiedzy na wybrane tematy nie tylko z zakresu historii politycznej, lecz także m.in. z historii kultury, demografii historycznej, urbanistyki. Stąd też przedmiotem odczytów są różnorodne zagadnienia historii miasta zarówno z okresu do, jak i od 1945 r. W miarę możliwości punktem wyjścia poszczególnych spotkań mają być eksponaty zgromadzone w zbiorach Muzeum Historii Szczecina, Oddziale Muzeum Narodowego w Szczecinie, zarówno eksponowane na wystawach stałych, jak i przechowywane w jego magazynach.
Cykl jest kierowany do szerokiego kręgu odbiorców, jakim bez wątpienia jest grupa osób zainteresowanych dziejami miasta, a zwłaszcza uczniów, studentów, nauczycieli, a także wszystkich pozostałych szczecinian, chcących pogłębić swoją wiedzę na temat przeszłości miasta, które mogą mieć jednak problemy z dotarciem do najnowszej fachowej literatury historycznej. Mile widzianymi uczestnikami spotkań będą również – ze względu na potencjalną aktywność podczas dyskusji przewidzianej po każdej prelekcji – zawodowi historycy bądź studenci tego kierunku z uczelni szczecińskich.
