Filmy fabularne w powojennym Szczecinie – suplement

W artykule Filmy fabularne w powojennym Szczecinie opublikowanym na portalu sedina.pl 30 grudnia 2009 r. podjąłem próbę usystematyzowania wiadomości dotyczących filmów fabularnych realizowanych w powojennym Szczecinie. W samym tekście opisałem kilka filmów oraz wspomniałem, że jest szereg tytułów, co do których istnieją wątpliwości, czy były realizowane w naszym mieście. W ciągu ostatniego roku udało mi się dotrzeć do kilku z tych obrazów i zweryfikować posiadane informacje.

Wraki (1956, reż, Ewa Petelska, Czesław Petelski)

Film oparty na motywach powieści Janusza Meissnera rozgrywa się w środowisku gdańskich nurków. Jest to dramat psychologiczny z efektami specjalnymi (w owym czasie nazywanymi zdjęciami kombinowanymi) realizowanymi w studio Gorkiego w Moskwie. W rolach głównych widzimy m.in. Zbigniewa Cybulskiego, a w epizodach młodego Romana Polańskiego i Romana Kłosowskiego. Główny bohater, Antoni Barnat (Zbigniew Józefowicz), zostaje niesłusznie oskarżony o spowodowanie wypadku podczas podwodnej akcji wydobywania wraku. Zdarzenie to miało miejsce na morzu (?) w okolicach Szczecina i pokazane jest w formie krótkiej retrospekcji. Sam Szczecin w filmie nie występuje, nie można też potwierdzić informacji, że zdjęcia realizowano na jeziorze Dąbie. Jedynymi szczecińskimi akcentami są koło ratunkowe i szalupa z napisem Szczecin.

Jarosław Dąbrowski (1975, reż. Bohdan Poręba)

Ponad dwugodzinny film jest próbą cierpliwości dla miłośnika Szczecina. Dopiero w ostatnich ujęciach filmu widzimy niespełna dwuminutowe ujęcie realizowane na pl. Zamenhoffa, który miał udawać paryska dzielnicę Montmartre, gdzie zginął Jarosław Dąbrowski. Z tego miejsca wyrusza kondukt żałobny. Przez moment widzimy barykadę usytuowaną na ul. Jagiellońskiej.

Album Polski (1970, reż. Jan Rybkowski)

Podawane kilkakrotnie na forum sedina.pl robocze tytuły tego filmu (Kalejdoskop Polski, Dwie Marie) wprowadziły nieco zamieszania z jednoznaczną identyfikacją tego obrazu. Po obejrzeniu jednak nie ma wątpliwości, że Album Polski – film składający się z dwóch części (cz. 1 Maria, cz. 2 Anna) – był w realizowany m.in. w Szczecinie. Anna (Barbara Brylska) i Tomek (Andrzej Seweryn) spotykają się podczas wakacji, a ich losy łączy zdjęcie z frontowej gazetki z 1945 r. na którym jest ojciec Tomka, które miało ogromną wartość dla matki Anny. Anna postanawia przygotować reportaż radiowy i dotrzeć do wszystkich widocznych na zdjęciu osób. Film realizowany był w wielu miejscach Polski (Miastko, Warszawa, Wrocław, Gdańsk, Cedynia, Kołobrzeg, Czymanowo nad jez. Żarnowieckim), a Szczecin jest tłem dla kilku ujęć walk ulicznych podczas wojny (ul. Czarnieckiego) oraz finałowej scenie realizowanej na Wałach Chrobrego podczas Święta Morza. W filmie pojawiają się wypowiedzi pracowników jednego z zakładów pracy Szczecina, z którymi Anna rozmawia o ich początkach w Szczecinie i odbudowie.

Polizeiruf 110: Eine Maria aus Stettin (2008, reż. Stephan Wagner).

Polizeiruf 110 to niemiecki serial kryminalny emitowany w telewizji DDR od 1971 r. Po zjednoczeniu Niemiec realizowany jest nadal przez niemiecką telewizję. Odcinek wyemitowany 21 września 2008 r. (Eine Maria aus Stettin) opowiada o losie polskiej prostytutki w Niemczech (Agata Buzek), której dziecko zostało przekazane do adopcji niemieckiej rodzinie. Sprawę prowadzi policja kryminalna w Schwerinie przy współpracy ze szczecińską policją. Szczecin przedstawiony w serialu to współczesne widoki na Trasę Zamkową, ul. Bogusława, czy Hotel Neptun oraz widziane z budynku PAZIM pl. Rodła i Stocznia. Widzimy też tablicę Szczecin przy wjeździe do miasta, a jeden z bohaterów, poszukując komendy policji i patrząc na plan Szczecina, powtarza nazwę ulicy: „Masowieczka”.

Polizeiruf 110: Dettmanns weite Welt (2005, reż. Bernd Böhlich)

Z innego odcinka tego serialu emitowanego 27 maja 2005 r. (którego nie udało mi się obejrzeć), pochodzą ujęcia Szczecina, które można zobaczyć na Forum Polskich Wieżowców. Bez wątpienia to Szczecin oraz jego okolice.

Z pozostałych filmów, wymienianych w poprzednim tekście, udało się jednoznacznie wykluczyć realizację w Szczecinie filmu Pierwszy dzień wolności (1964, reż. A. Ford). Mimo iż tematyka bardzo bliska historii naszego miasta, to na pewno nie był realizowany w Szczecinie.

Mam nadzieję, że tekst ten nie zamyka tematyki i np. za rok dane mi będzie podzielić się kolejnymi odkryciami filmowego Szczecina.

Arkadiusz Bis (Busol)